
Một trong những phương thức giao kết hợp đồng phổ biến và an toàn nhất hiện nay là ký hợp đồng điện tử bằng Token – thiết bị lưu trữ chữ ký số do các tổ chức chứng thực chữ ký số cấp phép. Bài viết dưới đây BHXH sẽ cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình ký hợp đồng điện tử bằng Token, từ bước chuẩn bị cho đến thực hiện và các lưu ý quan trọng.

Ký hợp đồng điện tử bằng USB Token
1. Tổng quan về ký hợp đồng điện tử bằng Token
Trong thời đại chuyển đổi số, hợp đồng điện tử đang trở thành công cụ quan trọng thay thế cho hợp đồng giấy truyền thống. Theo Luật Giao dịch điện tử 2023, hợp đồng điện tử có giá trị pháp lý tương đương hợp đồng giấy nếu đáp ứng điều kiện về chữ ký điện tử và lưu trữ dữ liệu.
Một trong những phương thức ký phổ biến nhất hiện nay là ký hợp đồng điện tử bằng Token. Token (USB Token) là thiết bị lưu trữ chữ ký số, được cấp bởi các tổ chức chứng thực chữ ký số (CA) được Nhà nước cấp phép. Khi sử dụng Token để ký, doanh nghiệp và cá nhân đảm bảo được tính xác thực, toàn vẹn và chống chối bỏ của hợp đồng.
2. Token là gì và vai trò trong ký hợp đồng điện tử
2.1. Token là gì?
Token hay USB Token là một thiết bị phần cứng nhỏ, giống như USB, dùng để lưu trữ chứng thư số của doanh nghiệp hoặc cá nhân. Chứng thư số này được mã hóa và cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số, giúp định danh và xác thực khi ký kết hợp đồng điện tử.
2.2. Vai trò của Token trong ký hợp đồng điện tử
- Xác thực danh tính: Token chứa chứng thư số, giúp xác nhận người ký là đúng chủ thể hợp pháp.
- Bảo mật dữ liệu: Token sử dụng công nghệ mã hóa tiên tiến, đảm bảo hợp đồng không bị chỉnh sửa sau khi ký.
- Tính pháp lý: Theo Điều 24 Luật Giao dịch điện tử, chữ ký điện tử tạo ra từ Token có giá trị pháp lý như chữ ký tay.
- Tiện lợi và nhanh chóng: Giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian ký kết, đặc biệt trong giao dịch từ xa.
3. Chuẩn bị trước khi ký hợp đồng điện tử bằng Token
Trước khi tiến hành ký hợp đồng điện tử bằng Token, người dùng cần chuẩn bị đầy đủ:
Để quá trình ký hợp đồng điện tử bằng Token diễn ra thuận lợi, doanh nghiệp và cá nhân cần chuẩn bị đầy đủ các yếu tố sau:
3.1. Chuẩn bị về mặt pháp lý
- Chữ ký số hợp lệ: Doanh nghiệp/cá nhân phải đăng ký chữ ký số từ các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng (CA) được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép, ví dụ: VNPT-CA, Viettel-CA, FPT-CA, BKAV-CA, iContract…
- Hợp đồng điện tử đúng quy định: Nội dung hợp đồng phải đảm bảo tính hợp pháp, có đầy đủ thông tin về các bên, điều khoản, thời gian ký. Nên lưu hợp đồng ở định dạng phổ biến như PDF hoặc Word để dễ dàng tích hợp chữ ký số.
- Xác nhận thẩm quyền người ký: Người thực hiện ký phải là người đại diện theo pháp luật hoặc được ủy quyền hợp pháp.
3.2. Chuẩn bị thiết bị và phần mềm
- USB Token còn hiệu lực: Kiểm tra hạn sử dụng chứng thư số bên trong Token. Nếu gần hết hạn, cần gia hạn để tránh gián đoạn khi ký.
- Phần mềm ký số: Cài đặt đầy đủ phần mềm/driver đi kèm khi mua Token. Một số hệ thống ký điện tử có thể yêu cầu thêm plugin hoặc ứng dụng hỗ trợ.
- Máy tính kết nối internet ổn định: Máy tính cần có cổng USB để kết nối Token, hệ điều hành cập nhật và trình duyệt tương thích (Chrome, Edge, Firefox…).
- Trình xem tài liệu hỗ trợ ký số: Ví dụ Adobe Acrobat Reader (cho file PDF) hoặc Microsoft Word (cho file DOC/DOCX).
3.3. Chuẩn bị thông tin và dữ liệu
- Mã PIN của Token: Đây là “chìa khóa” để kích hoạt chữ ký số. Người dùng cần ghi nhớ và bảo mật tuyệt đối, tránh tiết lộ ra bên ngoài.
- Tệp hợp đồng điện tử: Lưu trữ sẵn trên máy tính hoặc trên hệ thống quản lý hợp đồng điện tử. Nên kiểm tra lại nội dung, định dạng và dung lượng file để tránh lỗi trong quá trình ký.
- Tài khoản đăng nhập hệ thống hợp đồng điện tử: Nếu sử dụng nền tảng như VNPT eContract, FPT.eContract, ViettelSign… cần đảm bảo tài khoản và mật khẩu đăng nhập chính xác.
3.4. Chuẩn bị về quy trình nội bộ
- Phân quyền ký: Xác định rõ ai là người ký chính, ai là người đồng ký (nếu có).
- Luồng ký kết: Doanh nghiệp nên thiết lập quy trình ký: duyệt: lưu trữ rõ ràng để tránh nhầm lẫn hoặc chồng chéo.
- Lưu trữ sau ký: Xác định nơi lưu trữ hợp đồng điện tử sau khi ký (trên hệ thống quản lý hợp đồng, ổ cứng bảo mật, hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây đạt chuẩn an toàn).

Trình tự cách ký hợp đồng điện tử bằng USB Token
4. Hướng dẫn ký hợp đồng điện tử bằng Token
Để ký hợp đồng điện tử bằng Token, người dùng thao tác theo các bước dưới đây:
Bước 1: Cắm Token vào máy tính
Người dùng cắm USB Token vào cổng USB của máy tính. Thiết bị sẽ tự động kết nối và yêu cầu nhập mã PIN để kích hoạt.
Bước 2: Mở hợp đồng điện tử cần ký
Mở file hợp đồng điện tử trên hệ thống phần mềm ký số, nền tảng hợp đồng điện tử (VD: VNPT iContract, FPT.eContract, ViettelSign) hoặc mở trực tiếp tệp PDF/Word hỗ trợ ký số.
Bước 3: Chọn chức năng ký số
Trong phần mềm hoặc hệ thống, chọn “Ký số bằng Token”. Lúc này, phần mềm sẽ nhận diện thiết bị Token đã kết nối.
Bước 4: Nhập mã PIN Token
Người dùng nhập mã PIN đã được cấp khi đăng ký chữ ký số. Đây là bước bảo mật nhằm xác thực chủ thể ký.
Bước 5: Hoàn tất ký số
Sau khi xác thực thành công, hệ thống sẽ tiến hành ký và gắn chữ ký số lên hợp đồng. Hợp đồng sau khi ký sẽ có:
- Thông tin chứng thư số (tên cá nhân/doanh nghiệp, mã số thuế, thời hạn chữ ký số).
- Thời gian ký.
- Mã băm (hash code) bảo đảm tính toàn vẹn dữ liệu.
Bước 6: Lưu trữ và gửi hợp đồng đã ký
Hợp đồng đã ký có thể được lưu trữ điện tử trên hệ thống quản lý hợp đồng hoặc tải xuống máy tính. Sau đó, người dùng có thể gửi cho đối tác qua email hoặc hệ thống giao dịch điện tử.
5. Những lưu ý khi ký hợp đồng điện tử bằng Token
- Đảm bảo Token còn hiệu lực: Chữ ký số chỉ có giá trị khi chứng thư số còn hạn. Người dùng cần gia hạn đúng thời điểm.
- Bảo mật mã PIN: Không chia sẻ mã PIN Token để tránh rủi ro bị giả mạo.
- Chỉ sử dụng trên hệ thống uy tín: Nên ký hợp đồng điện tử trên các nền tảng được Bộ TT&TT cấp phép.
- Kiểm tra tính hợp lệ: Sau khi ký, có thể dùng các công cụ kiểm tra chữ ký số để xác minh tính hợp lệ.
Ký hợp đồng điện tử bằng Token là giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp và cá nhân trong thời đại số, vừa đảm bảo tính pháp lý, vừa mang lại sự tiện lợi và bảo mật cao. Chỉ cần chuẩn bị đầy đủ chữ ký số hợp lệ, thiết bị Token và phần mềm hỗ trợ, người dùng có thể dễ dàng thực hiện ký kết mọi hợp đồng trực tuyến. Đây chính là bước đi quan trọng giúp doanh nghiệp rút ngắn quy trình giao dịch, nâng cao hiệu quả quản trị và bắt kịp xu hướng thương mại điện tử toàn cầu.
Để lại một phản hồi